
Czarty to jedyna grupa reprezentująca katalońską tradycję diabłów poza granicami Katalonii. Od trzech lat stara się zachęcić mieszkańców Częstochowy do wspólnego radosnego świętowania w trakcie corocznej parady, która obywa w ramach Festiwalu Frytka OFF, a także uczestniczy w correfoc w mieście Sant Cugat del Valles w Katalonii.
Powstała w 2011 roku, ale jej historia sięga roku 2007. Do Częstochowy przyjechali na nasze zaproszenie ludzie zajmujący się teatrem ognia, żonglerką i kuglarstwem, a wśród nich ośmioro członków grupy Diables de Sant Cugat z podbarcelońskiego miasta Sant Cugat del Valles. Różnili się od pozostałych, ponieważ do swoich pokazów wykorzystywali nie tylko namoczone parafiną kije, maczugi i poiki, itp., ale przede wszystkim pirotechnikę i charakterystyczne diabelskie stroje. Wtedy poznaliśmy kulturę katalońskich diabłów(Ball de Diables i correfoc).
Zobacz fotokast Jarka Respondka, który towarzyszył nam w przygotowaniach do częstochowskiej parady oraz pojechał z nami do Katalonii.
Ball de Diables(Taniec diabłów) najprawdopodobniej wywodzi się ze średniowiecznego teatru ulicznego. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z roku 1150 i dotyczą wesela hrabiego Barcelony Ramona Berenguera IV i Peronelli Aragońskiej. Również w XIV i XV-wiecznych dokumentach znaleźć można zapiski o udziale grup diabłów w obchodach świąt różnych miast Katalonii, tj. Cervera, Tarragona, Reus, Igualada, El Vendrell, Vilafranca, Vilanova. Taniec diabłów reprezentował walkę dobra ze złem i często odbywał się w ramach obchodów Bożego Ciała. Marsz diabłów był zapowiedzią procesji. Diabły szły przez miasto niepokojąc mieszkańców i robiąc wiele hałasu. Do dziś ten zwyczaj zachował się w mieście Berga podczas fiesty pod nazwą Patum. Szczególnie oczekiwanym momentem występu diabłów była satyryczna mowa krytykująca rządzących i mieszkańców miasta wygłaszana przez diabły. Również dziś wiele grup wygłasza podobne satyryczne mowy.
Na przestrzeni wieków taniec diabłów, który pierwotnie był ściśle związany z obchodami święta Bożego Ciała, stawał się częścią obchodów lokalnych świąt(Festas Majors) i karnawału. Po okresie dyktatury Franco wiele tradycji katalońskich zaczęło się odradzać, m. in. ludzkie wieże budowane przez Castellers, Bastoners – taniec z kijami, giganci oraz taniec diabłów. Obecną formę, znaną bardziej jako correfoc, przybrał w latach osiemdziesiątych.
Correfoc(dos. biegnący ognień) to aktualnie najbardziej widowiskowy element obchodów lokalnych świąt(Festas Majors) w większości miast Katalonii. W correfoc grupa przebranych za diabły ludzi biega ulicami miast odpalając fajerwerki zamocowane na specjalnych uchwytach. Ta ognista parada nawiązuje do tańca diabłów i walki dobra za złem, ale wykorzystuje sztuczne ognie, które związane są głównie z radosnym świętowaniem tworząc niezapomniany spektakl.